نیشکر محصول اصلی حوزه کشاورزی در کشت و صنعت دعبل خزاعی می‌باشد. تولید این محصول در سطح 12،000 هکتار اراضی شرکتی و با ظرفیت تولید سالانه یک میلیون تن انجام می‌پذیرد. شرح ذیل خلاصه‌ای از ویژگی‌های محصول نیشکر می‌باشد:
نیشکر گیاهی گرمسیری از تیره poaceae، زیر تیره panicoideae، طایفه Andropogoneae و زیر طایفه Saccharininae و جنس Saccharum می‌باشد. گیاه، دارای چهار قسمت اصلی ریشه، ساقه، برگ، گل و یا خوشه است. برگ‌ها به‌صورت متناوب به ساقه اتصال دارند. ساقه نیشکر مانند سایر گیاهان تیره غلات، بندبند و گره‌دار است که ماده قندی، معمولاً در فاصله بین گره‌ها و در قسمت تحتانی و وسط آن ذخیره می‌شود. در محل هر گره، یک جوانه جانبی وجود دارد که بوسیله غلات برگ حمایت می‌شود. قسمتی از ساقه معمولاً در زیر زمین قرار دارد که به آن stubble یا Root stock گویند. ریشه نیشکر استوانه‌ای است که هرچه به طرف نقطه رویش نزدیک‌تر شود، باریک‌تر می‌شود. گل آذین این گیاه خوشه‌ای است که تحت شرایط آب و هوایی خاصی تولید می‌شود. یعنی ترکیب ژنی، طول دوره نوری، درجه حرارت محیط، تغذیه و کم‌آبی همگی روی گل‌دهی و رشد خوشه گل‌زا، تاثیرگذار هستند.
نیشکر در زمین‌هایی با شیب 3-1 درجه و در خاک‌هایی با بافت متفاوت، از خاک‌های شنی سبک تا خاک رسی سنگین کشت می‌شود؛ ولی بهترین محیط رشد برای رشد ریشه‌های نیشکر، خاک لوم تا لوم رسی با عمق بیشتر از یک متر و ساختمان خوب و پایدار است. PH مناسب خاک برای نیشکر حدود 5/6 (اسیدی خیلی ضعیف) می‌باشد، ولی در 5/8-4 = PH نیز رشد می‌نماید.
1- انواع ریشه در نیشکر
1-1: ریشه قلمه: پس از قرار‌دادن قلمه‌ها در درون خاک بمنظور کاشت و مساعد شدن شرایط محیط (حرارت، رطوبت، اکسیژن و …) از گروه‌های موجود در قلمه‌ها، ریشه‌های بسیار نازکی خارج که این ریشه‌ها پس از پیدایش ریشه‌های ساقه از بین می‌رود.
2-1: ریشه ساقه: این ریشه‌ها پس از ریشه‌های قلمه و از گره‌های ساقه به‌وجود می‌آیند و نسبت به ریشه‌های قلمه ضخیم‌تر و محکم و دارای انشعابات کم‌تر و کار آنها جذب آب و مواد معدنی و هم‌چنین تثبیت و محکم‌کردن گیاه در خاک است. ریشه‌های ساقه به سه صورت دیده می‌شوند:
3-1- ریشه‌های سطحی: که نسبت به سطح خاک به صورت افقی و طول آنها به 50 تا 250 سانتیمتر می‌رسد.
2- ریشه‌های میانی: این ریشه‌ها نسبت به ریشه‌های سطحی در عمق پایین‌تری قرار دارند و گیاه را بیشتر تثبیت کرده و نسبت به خاک، بصورت مایل قرار دارند و طول آنها به 50 تا 150 سانتیمتر می‌رسد.
3- ریشه‌های عمیق: که به طور عمودی در خاک نفوذ کرده و اگر بافت خاک اجازه دهد، ممکن است تا عمق 6 متری درون زمین نفوذ کنند.
2) ساقه در نیشکر
ساقه نیشکر، اندام ذخیره‌کننده قند است و دارای گره‌ها و میان‌گره‌هایی است، که قند در درون این میان‌گره‌ها ذخیره می‌شود. طول ساقه بین 5/1 الی 4 متر متفاوت است و قطر آن بین 5/1 تا 6 سانتیمتر می‌باشد که در بعضی ارقام به 8 سانتیمتر می‌رسد. ساقه‌ها از نظر رنگ، تنوع دارند که می‌تواند سبز مایل به زرد و یا بنفش مایل به قرمز باشند.
3) برگ در نیشکر
نیشکر دارای برگی به پهنک بزرگ است که طول آن بین 150 تا 60 سانتیمتر و عرض آن بین 10 تا 2 سانتیمتر است. برگ از محل گره خارج شده و تعداد برگ‌ها معمولاً بستگی به تعداد گره‌ها دارد. برگ‌ها به طور متناوب یا یک‌درمیان بر روی ساقه قرار می‌گیرند و رنگ برگ‌ها معمولاً سبز مایل به بنفش می‌باشد.
4) گل در نیشکر
آرایش گل بصورت سنبله است گه گل‌های پایینی معمولاً عقیم و گل‌های انتهایی بارور و دارای یک تخمدان می‌باشند که پس از تلقیح به میوه تبدیل می‌شود. گل‌دهی بستگی کامل به طول روز و درجه‌حرارت محیط دارد. گیاه نیشکر، به‌طور کلی یک گیاه روز کوتاه می‌باشد. در موقع گل‌دادن، مقدار قند ذخیره‌شده در ساقه، کاهش می‌یابد که “به‌گل‌رفتن مزرعه” یک فاکتور غیرمثبت می‌باشد که برای جلوگیری از گل‌دهی از مواد بازدارنده رشد مانند Diquat استفاده می‌شود که رطوبت گیاه را کم و به علت کم‌شدن رطوبت از گل‌دادن جلوگیری می‌کند. از طرفی، Diquat برگ‌های انتهایی و دیگر برگ‌ها را خشک کرده و جریان طبیعی گل‌دهی را مختل می‌کند. در استان خوزستان، طول روز و درجه‌حرارت به گونه‌ای است که گیاه به‌طور طبیعی به گل نمی‌رود.