معرفی انواع واریته کشت شده و ویژگی‌های آن

حوزه کشاورزی در شرکت کشت و صنعت دعبل خزاعی از تعداد 5 واریته به نام‌های cp48-103 و Cp57-614 و Cp69-1062 و Sp70-1143 و IRC99-01 در کشت مزارع خود استفاده نموده است، که در ادامه، معرفی می‌شوند.

رقم (کولتیوار) cp48-103:

این رقم از تلاقی cp29-320*co296 در سال 1948 در منطقه کانال پوینت آمریکا انتخاب شده است. به دلیل عملکرد خیلی خوب شکر و نیشکر، در مناطق زیادی از جهان همانند ایران، آرژانتین و پاکستان کشت می­‌گردد. این رقم از فیبر کمی برخوردار بوده و عملکرد بالایی دارد. برگ­ها کم‌عرض و رنگ ساقه آن به هنگام رسیدگی به زردی می‌گراید. به خوابیدگی (روس) حساس و نسبت به سرما متحمل است. از قدرت بازرویی بالایی برخوردار است. برگهای این رقم، از ساقه‌های زیگزاگ آن به راحتی جدا می‌شوند. به اغلب بیماری‌های موجود، مقاوم و به بادهای گرم بسیار حساس و به آفت ساقه‌خواران متحمل می‌باشد. رقم cp48-103 از مهمترین ارقام شکرساز به ویژه در کشت و صنعت‌های نیشکری در شمال خوزستان به شمار می‌رود. امروزه این رقم، حدود 26 درصد سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده است.

رقم (کولتیوار) Cp57-614:

این رقم از تلاقی cl47-143*cp53-17  در منطقه کانال پوینت آمریکا حاصل شده و به مناطق نیشکرکاری همانند ایران و مراکش به صورت تجاری معرفی گردیده است. در شرایط کشورمان، خیلی زودرس و از قند بالایی برخوردار است. فیبر آن، نسبتاً زیاد بوده و به هنگام رشد مناسب، در سال اول معمولاً ورس می‌نماید. این رقم از پتانسیل بازرویی مناسبی برخوردار نمی‌باشد. برگ­ها افراشته و به رنگ سبز تیره است. ساقه نیز مستقیم و میانگره‌ها به شکل ماسوره­‌ای دیده می‌­شوند. عملکرد این رقم، در خوزستان -به ویژه در سال اول کشت- مناسب می‌­باشد. به بادزدگی در تابستان و سرما در زمستان حساس می­‌باشد. به آفاتی چون کنه، حساس و به ساقه‌خواران نیشکر، نسبتاً مقاوم است. به بیماری‌هایی از قبیل پوکابونگ (چاقو بریدگی)، سیاهک ساقه  نیشکر حساس، به ویروس موزائیک نیشکر نیمه حساس و متحمل بیماری­های کوتولگی راتون نیشکر (RSD) می­‌باشد. در حال حاضر حدود 20 درصد از اراضی زیر کشت نیشکر در خوزستان به این رقم اختصاص یافته است.

رقم (کولتیوار) Cp69-1062:

به احتمال زیاد، این رقم فقط در ایران در سطح تجاری کشت می­‌گردد. رقمی است میان­‌رس متمایل به زودرس که از قند و عملکرد خوبی برخوردار است. میزان فیبر آن کم بوده و مورد توجه کارخانجات نیشکری به ویژه در فصل رسیدگی کامل آن می‌باشد. این رقم به سرما، حساس بوده و در درجات کمتر از 2- درجه سانتی­گراد، کیفیت شربت آن کاهش می‌­یابد. در شرایط بادهای بسیار گرم خوزستان سبزینگی برگ­های خود را حفظ نموده و به غالب بیماری‌­های موجود، مقاوم است. به دلیل وجود فیبر کمتر ساقه، به ساقه‌خواران نیشکر حساس می­‌باشد. کشت این رقم، در سال‌های اخیر در کشت و صنعت‌های نیشکری به ویژه در جنوب خوزستان افزایش چشم‌گیری داشته است. در حال حاضر، حدود 42 درصد اراضی زیر کشت، از این رقم می‌­باشد.

رقم (کولتیوار) Sp70-1143:

این رقم از تلاقی IAC48-65*PC  در مرکز اصلاح نیشکر برزیل بدست آمده است. به خشکی مقاوم بوده  و دارای درصد قند مناسبی است. در شرایط آب و هوایی خوزستان از عملکرد خوبی برخوردار است. کیفیت خود را تا اواخر فصل برداشت حفظ می­‌کند. با توجه به اینکه دارای رشد سریع به ویژه در اوایل دوره رشد است، جزء رقم­‌های زودرس طبقه‌بندی می‌­گردد. نسبت به بادهای گرم نسبتاً مقاوم بوده و سبزینگی خود را حفظ می‌کند. این رقم نسبت به بیماری سیاهک ساقه نیشکر مقاوم و نسبت به ساقه‌خواران نیشکر نسبتاً مقاوم می­‌باشد. پنجه‌­زنی آن متوسط و در بین ارقام تجاری نسبت به سرما از همه مقاوم‌تر است. شیوع بیماری کوتولگی راتون نیشکر در این رقم متوسط می‌باشد. سطح زیر کشت این رقم در اراضی نیشکر حدود 3 درصد است.

رقم (کولتیوار) IRC99-01:

این رقم از تلاقی cp48-103*cp52-258 در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان بدست آمده است. بذور این تلاقی در سال 1377 وارد کشور گردید و بعد از انجام عملیات برنامه اصلاحی بر روی کراس فوق، کلونهای برتر در مقایسه با ارقام تجاری فعلی انتخاب گردیدند و به عنوان اولین رقم نیشکر ایرانی به صورت تجاری معرفی گردید. در شرایط کشورمان زودرس و از درصد قند بالایی برخوردار است. به ویروس موزاییک نیشکر مقاوم است.  به بادزدگی در تابستان و آفت کنه نسبتاً مقاوم و به سرما در زمستان نسبتاً حساس می باشد. این رقم دارای قابلیت راتونینگ مناسبی می‌باشد. همانند رقم cp57-614 باید قبل از سرمای زمستانه برداشت شود. در حال حاضر کشت این رقم امیدبخش در کشت و صنعت‌های نیشکری جهت بررسی بیشتر در حال گسترش می‌باشد.